Why I ‘Seriously’ Hate Day Trading

I have really wanted to write an article on why I hate day-trading for some time now…because I actually do HATE it…Day-trading is something that everyone knows about; you could walk up to any stranger and say “what do you think about day-trading?”, and they would probably say something like “risky, but it can make you rich really fast”. Day-trading is one of the main ideas that lures people into the trading world; they think they will make some fast money and live the “dream” if they just learn how to “day-trade”. However, once they try it, most people quickly realize that it’s time intensive, stressful, and extremely difficult to make consistent money at.

If you get hooked on day-trading you are going to enter into a game of ‘quantity over quality’ of trades, and that is not what we believe in here at Learn To Trade The Market.  Our goal is to help traders  ‘preserve capital’ and wait patiently for only the ‘high probability trades’. Hopefully this article gives you some insight into why day trading is typically a highway to disaster for most traders.

I hate the façade of the stereotypical “day-trader”…

There seems to be an impression among the general public that if you’re a financial market speculator of any type you’re a “day-trader” sitting at home in front of multiple monitors making tons of frantic keystrokes and phone calls all day. Indeed, it seems more prestigious for us to tell our friends and acquaintances that we are “day-traders” during a lunch or dinner conversation…because when you tell someone you’re a day-trader they immediately get a certain image in their head. If you say “I’m a daily chart swing-trader and I trade 4 to 10 times per month”….well that just sounds a lot less glamorous doesn’t it?

This Illusion of the “day-trader” is something that appeals to many people simply because they want to say they are “day-traders”…there’s a certain perception of being some young and rich “day-trader” making millions and having a Ferrari…it ain’t reality though…

The reality of a day-trader is a guy who got 2 hours of sleep last night because he was trying to trade the overnight session, now he’s up at 6am trying to day-trade the next session. Many traders get sucked into trying to become a rich day-trader largely because that’s what they think is socially acceptable or “cool”,  and it turns into them being glued to the charts every chance they get and probably not making much money (if any). This is not a healthy way to trade and it’s definitely not a healthy way to learn how to trade.

Top down approach

As a trading educator, it makes me HATE day-trading even more when I think about all the trading websites out there promoting it and how a lot of them are geared towards beginner traders, not to mention how heavily day-trading and scalping are discussed in almost every public trading discussion forum on the internet. Day-trading is something that should only be attempted by a very experienced trader, and probably should just not be attempted at all.

You need to think of trading like building a house; first you need a foundation to build the house on, then as the house progresses you get down to finer and finer details until finally you are discussing how to decorate the interior and what type of TV to buy. As a trader, you NEED to understand how the higher time frame charts work and higher time frame price dynamics before you attempt trading the lower time frames. Trading should ALWAYS be taught and learned in a top-down technical approach, so that you understand what the higher time frames are doing before you try lower time frame trading or day-trading. This is how I teach my students in my trading courses and it’s how I have personally traded for over a decade..

Most Brokers CA$H in on day-traders (not all, but most)

Another reason why I hate day-trading is that there’s definitely a financial incentive for brokers to get people to trade more frequently. It’s very simple, more trades equals more money from spreads or commissions and that equals more money for the broker. So, there’s an underlying bias by many brokers and the greater Forex industry to get traders hooked on trading as frequently as possible. Brokers who have wider spreads make more money off you every time you trade, so they want you to trade. Thus…day-traders make a lot of money for many brokers; this is why you aren’t going to see any information about the perils of day-trading on most brokers’ websites.

It’s worth noting that not all brokers do this; some brokers have very tight spreads and don’t emphasize day-trading, and this is fairer on the trader, but most simply don’t. A Forex broker is in a position of “authority” to the unsuspecting newbie retail trader who assumes the broker well always do what’s in the best interest of their client. The point is this; be sure you choose your broker wisely.

I’ve been trading for over 10 years and I still do not “day-trade”…that should tell you something right there. Again…it comes back to preserving your own capital…when you trade more frequently you give more money to your broker in spreads or commissions, leaving you with less money to trade with when you get high-probability signals in the market.

Stop-hunters love day-traders

Day traders naturally have stop losses closer to the market price since they are typically trading intra-day charts and trying to get quick gains with tight stops. The “big boys” and institutional traders love the average retail day-trader because they give them plenty of stops to “hunt”. Being a day trader and entering a lot of trades each week means it’s a lot harder to have a high winning percentage, largely because you get stopped out so much. Institutional traders have access to information on order flow and where stops are placed; it’s not only brokers who go “stop hunting” but the bigger institutional traders who can “sniff out” where the smaller intra-day traders are placing their stops. Have you ever noticed how if you try to trade intra-day the market tends to hit your stop and then reverse back in the direction of your initial position? The more day-trades you enter the greater risk you run of getting “stop-hunted” by the big boys.

Example Of Stop Hunting In Action

In the chart example below, we are looking at a 15minute USDJPY chart from earlier this week. Now, had you been trying to day-trade this 15 minute chart you probably would have talked yourself into trading all three of the pin bar setups below…

Example of How To Avoid Stop-Hunting

Now take a look at the daily USDJPY chart below…none of those 15 minute failed pin bar setups are even visible…by focusing on the daily chart you give the “stop-hunters” less prey, and you save yourself money, time and stress:

Market Noise: High-frequency and quant algorithm traders hurt retail day-traders

With the advent of high-frequency and quantitative algorithmic trading, we have intra-day charts that are full of false-signals and what I like to call “market noise”. A retail day-trader in today’s markets has a much tougher time trying to turn a profit than they did even about 10 years ago before all this high-frequency computer trading was so prevalent.  These high-frequency traders have what is essentially an “unfair” edge because they see the data that we see but a lot sooner. (you can read an article later about high frequency trading here). This type of trading has really changed the “nature” of intra-day charts from what they used to be, making them more erratic and less predictable, which obviously makes it a lot harder for the average retail day-trader to read the chart…

Note all the “noise” on this chart…it’s a 5 minute chart and is only showing about a 15 pip range…this is a very messy and difficult chart to try and trade…notice all the failed signals and “shake outs” that occurred…this type of trading will chop your account to pieces very fast

This is another reason I really hate day-trading; who wants to try to sift through a sea of false-signals and market noise when you can so easily “smooth” it all out by looking at the higher time frame charts? As some of you know, I only teach and trade on time frames above the 1 hour, and even the 1 hour is not a time frame I personally trade very often. The 4 hour and daily time frames are my favorite, and I really consider anything below the 1 hour to be trading account “suicide”.

Filter out the “B.S.”

Day-trading ingrains and reinforces the “more is better” mindset which is basically gambling, instead of the “less is more” approach of swing trading the higher time frames. As we have seen, today’s retail day-trader is up against some pretty stiff competition in the form of super computers and algorithms that are programmed by math “wizards”. Why waste your time and fry your nerves trying to compete against such players with this type of unfair advantage when there is a much easier and more lucrative way to trade?

This is why I trade the 4 hour and daily charts; they filter out all the “B.S.” that happens on the small time frames as a result of all these super-computer-math-wiz-algorithms. I guess if I really had to explain the difference between day-trading and higher time frame swing trading it would be this; work smarter, not harder. Trading on the higher time frames and ignoring all the chop and “B.S” that day-traders try to deal with is really how you trade smarter. If you want more training and instruction on how to trade “smarter” on the higher time frames, checkout my Forex trading course and members community for more info.

I’d really love to hear your feedback on today’s lesson, so please leave your comments below & click the ‘like button’ below.

Good trading, Nial Fuller

—————————————————————————————————————————————————————————-

‘New Year’ Special Promotion: This month I’m offering a Special Discount on Lifetime Membership to my Forex Courses, Live Trade Setups Forum, Daily Trade Setups Newsletter, Email support line & more. For more information Click Here.

—————————————————————————————————————————————————————————-

About The Author: Nial Fuller is considered a leading ‘Authority’ on Price Action Forex trading. If you want to learn more about harnessing the power and simplicity of Price Action Trading Strategies please visit Nial Fuller’s Forex Trading Course & Traders Community Page Here. Nial’s Students get lifetime access to all of his advanced price action Forex Courses, video lessons, webinar tutorials, daily trade setups newsletter, live trade setups discussion forum, traders support line & free ongoing course updates. For more info, visit the Forex Course page.

—————————————————————————————————————————————————————————-

Related Articles:

Price Action w praktyce - Strategia Intraday + Longterm oraz SETUP'y

Price Action w praktyce - Strategia Intraday + Longterm oraz SETUP'y

Temat ten będzie poświęcony PA. Opiszę strategię oraz objaśnię to na przykładzie potencjalnych zagrań.

W Price Action wszystko wydaje się banalnie proste i w miarę zrozumiałe do momentu gdy zaczyna się mieszać ze sobą przy zmianie TF. Wtedy pozycje w każdym kierunku wydają się dobrym rozwiązaniem, a wcale tak nie jest. Sam tego doświadczyłem. Często brakuje Nam kilku podstawowych informacji, które mogłyby pomóc podjąć decyzję w która stronę grać. Np. "grać tylko long do danego poziomu".

Najważniejsze informacje a zarazem dylematy to:

• Jaki jest trend i na jakim TF mam grać ?
• Jaki kierunek obrać: long czy short ?
• Czy trend już się skończył czy to tylko korekta ?
• Czy to już konsolidacja?
• Które S/R jest silne, a które słabe ?
• Gdzie mam szukać wejścia ?

Pośrednie problemy to :

• Jak filtrować fałszywe sygnały wybić (Fake) ?
• Na którym TF zajmować pozycje, a na którym ją prowadzić ?
• Gdzie umieścić swoje SL i TP ?
• Kiedy przejść na BE ?
• Jakie MM stosować ?
• Jakie R:R przy danym TF ?
• O co chodzi z momentum ?
• Wiadomości ze świata – Forex - dane.

Na forach Jest wiele tematów i wątków odnośnie Price Action w których opisane są dokładnie podstawy i zasady. Jest mnóstwo dobrych informacji popartych wiedzą i wykresami, ale jest również bardzo dużo takich w których wypowiadają się osoby, nie mające zielonego pojęcia o PA. Właśnie to najbardziej zaciemnia PA. Ciężko odfiltrować złe przykłady gdy mamy tak wiele informacji podanych jednocześnie i nie wiemy jak to połączyć w jedną całość. (Niestety jedne z najlepszych opracowań o PA są w języku angielskim).
Natłok tych złych informacji powoduje duże zamieszanie, co źle wpływa na osoby które zaczęły swoją przygodę z PA na tak szybkim rynku jakim jest Forex.

Mała rada:
Dajcie sobie spokój z różnymi cudownymi indykatorami i super systemami, szczególnie za które musicie zapłacić. To tylko jeszcze bardziej będzie Was frustrować i drażnić, bo większość z nich działa tylko w określonym czasie, a w dodatku z dość dużym opóźnieniem. Czas poświęcony na testowanie tych systemów i indykatorów polecam poświęcić na czyste PA, a Sukces przyjdzie sam.

Gdy rynek jest w trendzie, czy to wzrostowym, czy spadkowym, każdy potrafi inwestować, bo robi się to w jednym kierunku zgodnie z trendem. Jak już zapewne wszyscy wiemy, każdy trend kiedyś się kończy i wytraca swoje momentum, wtedy dochodzi bardzo często do konsolidacji. Rynek jest w zawieszeniu, większość graczy traci tam wszystko to co zarobiła w trendzie, a dodatkowo oddaje czasami całe depo. Indykatory, cudowne systemy i roboty szaleją i tracą swoje super zdolności.

Parę słów o sobie:
Z rynkiem giełdowym związany jestem od 9 lat w tym od ponad 3 lat z rynkiem Forex.
Moje doświadczenie, jak zapewne większości z Was związanych z Forex, było początkowo bardzo bolesne. Wydawało mi się, że wszystko umiem, że mogę już działać na realnych pieniądzach. Niestety rzeczywistość była brutalna i skończyło się źle. Wyzerowałem nie jedno, a dwa realne dość sporej wielkości konta.
Nauczyło mnie to wiele pokory i szacunku do rynku, dało dużo do myślenia. Zmodernizowałem moje zasady z rynku akcji (GPW) (psychologia inwestowania) na którym zdobyłem mnóstwo doświadczenia i dostosowałem je do rynku Forex. Zdecydowałem się wybrać odpowiednie założenia co spowodowało, że stworzyłem swój zbiór zasad inwestowania, który osobiście mi odpowiada.

Najważniejsze, to dobrać taki TF który nam odpowiada, zależy od tego ile czasu mamy na grę i w jakich godzinach zamierzamy to robić, ponieważ rynek jest czynny 24h, ale największe ruchy odbywają się podczas sesji londyńskiej i nowojorskiej. Jeśli chodzi o płynność rynku, największy wolumen to trzech graczy : 30% to Londyn, 20% Nowy York i Tokio to około 12 %. ( Proszę sprawdzić godziny w jakich działają te rynki, a wszystko będzie jasne )

Traderów można podzielić na:
a) Longterm – MN,W1,D1 ( osoby które mogą poświęcić około 30 minut dziennie )
b) Intraday – H4,H1,M15 czasami M5 ( od 1 h do kilku godzin dziennie )
c) Scalp – M5 i M1 ( full time o ile wytrzymamy, ale przeważnie tak jak rusza Frankfurt a po nim Londyn do zamknięcia NY, bo na sesjach azjatyckich mało się dzieje)

Punkt C polecam skreślić i nie zajmować się tym. Wierzcie mi, z doświadczenia nie warto, ale na demo można próbować, aby przekonać się, że to nie ma sensu.

Ja osobiście wybrałem A+B

Strategia Intraday + Longterm opis:

Przed podjęciem jakichkolwiek działań należy policzyć pewne wartości, które będą odpowiedzialne za Nasz sukces. W innym przypadku będziemy skazani na bardzo szybką zagładę.

Wzór na sukces:

MM + R:R + Skuteczność + żelazne zasady: między innymi CIERPLIWOŚĆ

MM – Money Management
R:R – Ryzyko do oczekiwanej zyskowności
Skuteczność - zależy od umiejętności postrzegania PA - im wyższa tym lepiej.

Wyjaśniam pokrótce, bo to dość obszerny temat:
MM – przy konserwatywnych wejściach 3% Depo. Agresywnych 1,5%
R:R musi być większe od 1:2 najlepiej gdy jest to 1:3 lub wyżej
Skuteczność – to zależy już od Ciebie, im większa tym lepiej. Ale nie mniejsza niż 50 % przy R:R 1:3

Rozpisywać wzorów nie będę, ale opiszę przykładowo: Longterm i intraday przy założeniu, że każdy z trader;ów ma taką samą skuteczność (na poziomie 50%, czyli połowa złożonych pozycji jest zyskownych).

Proszę pamiętajcie, że 50 % skuteczności wcale nie oznacza, że mamy jedną pozycję stratna, a drugą zyskowną. Statystyka niestety działa tu przeciwko nam, np. 10 pozycji może rozłożyć się tak, że najpierw będzie 5 strat, a potem 5 zyskownych pozycji - to nadal będzie 50% skuteczności. Wyobraźmy sobie, co się dzieje przy 20 pozycjach lub 30. Dlatego polepszanie skuteczności lub zwiększanie R:R jest takie ważne, oczywiście przy odpowiednim żelaznym MM.

Przyjmijmy podstawowe założenia:
• Konto na poziomie depo 10.000 zł
• Dla uproszczenia obliczeń wartość 1 Pips przy 1 lotcie = 30 zł
• Zgodnie z naszym MM przy wejściach konserwatywnych możemy zaryzykować 300 zł
• Levar 1:100

Long term:
• SL w zależności od pary walutowej wynosi od 60 – 120, czasami nawet 150 pips
• R:R – 1:3
• MM – 3% wejścia konserwatywne
Wielkość pozycji przy SL = 100 pips to 0,1 Lota
Wynik końcowy : Zaryzykowane 300 zł daje nam około 900 zł zysku pod warunkiem że dowieziemy to do końca, praktykuje się częściowe wychodzenie w trakcie pozycji. Wtedy niestety R:R spada.

Intraday :
• SL na poziomie maksymalnie 15-20 pips.
• R:R – 1:3 ( czasami 1:2)
• MM – 3% wejścia konserwatywne
Wielkość pozycji przy SL = 15 Pips to około 0,66 lota

Wynik końcowy: Zaryzykowane 300 zł daje nam około 900 zł zysku warunek dowiezienia tego w całości do końca. W tej technice również zamyka się część pozycji w trakcie, natomiast często przechodzi się dość szybko na BE. W przypadku Longterm nie jest takie proste, bo pozycje trzyma się kilka dni, a zasięg dzienny ADR to czasami nawet 100 – 150 pips i przejście na BE może spowodować realizację SL

Reasumując: Longterm gra się z wyższych TF i musimy czekać na setup dość długo, czasami kilka dni albo tydzień lub nawet dwa. Generalnie przyjmuje się około od 4 do 6 fajnych setupów miesięcznie.
Intraday to kilka setupów dziennie. Pozycje są otwierane i zamykane w tym samym dniu.

Połączenie tych dwóch technik daje bardzo ciekawe efekty.

Intraday + Longterm:
Polega na zamknięciu 75 % pozycji na Intraday pozostałe 25 % ( proporcje wedle uznania ) pozostawić longterm-owo z SL na BE nic nie ryzykując.

Przykładowo: 25 % z 0,66 lota to w przybliżeniu 0,16 lota, czyli więcej niż możemy sobie pozwolić przy grze Long term, a wtedy mamy całkowicie free ride.

Oczywiście nie każdy setup nadaje się do takiego zagrania i należy je starannie selekcjonować. Takie setupy będę tu opisywał oznaczając Intraday + Longterm. Nie zabraknie również setupów na zagrania tylko Intraday..

Dalszym etapem po opanowaniu w miarę PA jest zmniejszanie SL do poziomów ekstremalnie niskich np. 3-5 pips maks 8 z tym, że to już trochę trudniejsza sprawa, bo zagrania są agresywne i trzeba mieć duże doświadczenie, gdyż wejście w złym momencie powoduje, że szybko łapiemy SL.

R:R przy takim zagraniu drastycznie wzrasta: SL 5 Pips TP na 45 pips = R:R 1:9, a gdy nasza skuteczność jest na niskim poziomie (np. 30 %), to i tak nadal zarabiamy. Co w przypadku gdy skuteczność jest na poziomie 70-80 %?

W tym temacie skoncentrujemy się na konserwatywnych zagraniach, których setupy będę tu prezentował.

W czasie swojej praktyki na rynku spotkałem się z wieloma przykładami analiz wykresów. Analizy wstecz nie są problemem, natomiast dla Nas najważniejsza jest przyszłość. W przeszłości każdy potrafi znaleźć fajne setupy, problem pojawia się w sytuacji, gdy nie widać prawej strony wykresu.

Miejsca Setap’ów:
Tylko pullback + silna konfluencja :
• S/R
• LT
• Okrągłe poziomy 50 i 00
• Fibo

Zasady wejść:
Czekamy na Setup na H1 wchodzimy na M15 na pierwszym poprawnym odbiciu gdy pojawi się świeca odwrócenia. Wejście kilka pips nad/pod świecą, a SL kilka pips pod/nad świecą w zależności czy to jest long/short.

Świeca lub formacja musi się uformować, nie zajmujemy pozycji przed zakończeniem świecy !!!!( duże ryzyko fałszywych odbić )

Proszę uważać na korelacje par walutowych oraz na wysokie spread'y

Posiadanie planu działania to podstawa. Wtedy rynek tak łatwo Nas nie zaskoczy.

Ważne:

Nie jest to miejsce w którym będę podawał dokładne sygnały wejścia i wyjścia. Przedstawię tylko obszar w którym należy szukać odbicia. Będą to Setup'y z dużym prawdopodobieństwem pozytywnej realizacji. Piszę to w celach tylko i wyłącznie dydaktycznych, aby pomóc choć trochę zrozumieć PA i rynek Forex, podzielić się swoim doświadczeniem, jak również nauczyć się czegoś nowego od Was.

Przykładowy Setup:

Intraday%20+%20longterm%20EUR%20USD%202012-08-20_234156.gif

Jeśli nie jesteśmy czegoś pewni, po prostu nie składamy zleceń, bo drastycznie spada skuteczność i dochodzi do bardzo popularnego overtrading’u, czyli zakładania pozycji po pozycji raz w górę raz w dół. 

Cierpliwość na Forexie naprawdę popłaca. Najlepiej usiąść na swoich dłoniach, aby nie korciło do składania zleceń i obserwować, a gdy nadejdzie odpowiednia okazja zajmować pozycję zgodnie z trendem według zasady: 

•Sprzedajemy na oporze 
• Kupujemy na wsparciu 

Wtedy są największe szanse powodzenie takiego zagrania. Przestrzeń jaka jest między S/R to miejsce do zgarnięcia pierwszych pipsów. Dalsze powodzenie zależy od przebicia ostatniego szczytu lub dołka. 

Tu chodzi o reakcję rynku i zrozumienie zasad, dlaczego cena porusza się w tym, a nie innym kierunku. Jak wpływa panika i zamykanie się zleceń i psychika ludzi na cenę i w których miejscach do tego dochodzi. Takich miejsc będziemy szukać. 

Najważniejsze to obrać jeden słuszny kierunek zgodny z trendem. Wtedy ruchy ceny są zdecydowanie najmocniejsze i najdłuższe, a wszystko to co się dzieje kontr-trendowo jest ryzykowne.

Podstawa to dobre wyznaczenie linii trendu i monitorowanie czy nie została przebita. To wszystko jest uzależnione od TF na którym się znajdujemy. Przykładowo: gdy jesteśmy na H1 nie będziemy czekali na uderzenie w LT z W1 lub MN bo to odległości po kilkaset pips i trzeba czekać tygodniami lub miesiącami. Dlatego wyznaczamy TF wiodący i działamy zgodnie z trendem na tym TF. Oczywiście mając na uwadze silne LT i S/R z wyższych TF. 

W przypadku Intraday wiodący TF to H4. Podpieramy się ważnymi miejscami z D1 i W1 czasami MN, a setupów szukamy na H1. TF na którym zajmujemy pozycje jest M15. 

Ważna sprawa. Jeśli nie widać setupu, który chcemy zagrywać, to znaczy że jesteśmy na złym TF. Mniej więcej tak samo, jak nie widać lasu zza drzew gdy się wejdzie za głęboko. 

Dlatego 85% czasu pracy spędza się na TF setup, a 15 % na TF trigger: ( nie schodzić niżej niż Trigger, bo tam zaczynają się zagrania bardziej agresywne) 

Tabela podziału TF Setup vs. Trigger dla różnych graczy 
Setup Trigger 

MN -- W1 
W1 -- D1 
D1 -- H4 
H4 -- H1 
H1 -- M15 
M30 -- M5 
M15 -- M5 
M5 -- M1 

Kiedy przechodzimy na Trigger M15 : 
Należy to zrobić, gdy cena zbliża się do naszego miejsca w którym może nastąpić odbicie. Strefy które zaznaczam to tylko przykłady, gdzie należy szukać odbicia w odpowiednim kierunku. Najbezpieczniej jest, gdy cena dotknie S/R lub LT. Jak zapewne wiemy rynek nie jest idealny. Czasami cena odbija się o kilka pisp przed S/R, a czasami przebija i szybko powraca. W setupach które będę prezentował wyczekuje retestu LT lub S/R, czyli cena musi wrócić w to miejsce( czasami wraca co do pipsa). Są to bezpieczne i konserwatywne wejścia. 

Są różne szkoły rysowania S/R. Jedni rysują kilka linii, inni prostokąty, a niektórzy (tak jak ja) jedną linię. (Czasami jak poziom jest dość szeroki zaznaczam dwoma – bardziej dotyczy longterm). 

Gdy cena dotyka takiego poziomu i odbija się od niego, mamy większe szanse na powodzenie naszego zagrania w dobrym kierunku. Gdy takie odbicie następuje przed S/R, wtedy jest większe ryzyko zajmowania pozycji. Z pewnością wiele z Was doświadczyło takich odbić w powietrzu, wtedy cena bardzo często kumuluje jeszcze trochę siły aby uderzyć w S/R zamykając nasze zlecenie na SL i odbija się w dobrym kierunku od S/R.

Po tym co napisałem nasuwa się pytanie, czy może warto ustawić zlecenia na poziomie linii S/R? 

Faktycznie często tak się dzieje, że cena co do pipsa trafia S/R, ale równie często przebija dany poziom i powraca lub nie. Właśnie tu jest potrzebna nasza głowa, aby takie sytuacje filtrować. Odbicie musi nastąpić w dobrym kierunku. 
Polecam ustawić sobie alarm w okolicach takich miejsc, które będę prezentował. 
Poobserwować je dokładniej, oswoić się z tym, a zobaczycie jak silnym narzędziem zaczniecie operować.

Do zlokalizowania odpowiedniego miejsca odbicia potrzebujemy dwie rzeczy :
Solidny Breakout (wybicie ) z danego poziomu S/R i powrót ceny w to miejsce czyli Pullback.[/b]

Pullback jak i breakout to nieodzowna część ruchu swingującej ceny.

Wyróżniamy dwa rodzaje Pullback'ów:

Jedno świecowy Pullback i ten na który będziemy czekali czyli Swing Pullback

Objaśnię na podstawie przykładów:

Rodzaj%20pullback.gif

Pullback%20M15.gif

Aby zdefiniować pullback musimy wiedzieć, że nastąpił breakout.

Miejsca w których występują Breakout'y:

BREAKOUT%202a%202012-08-23_230010.gif

BREAKOUT%202012-08-23_223458.gif

Proszę pamiętać, że Breakout'y gramy zgodnie z trendem.
Wtedy są to zagrania konserwatywne. W przeciwnym razie będą zagraniami agresywnymi o dużo większym ryzyku gdzie dodatkowo jesteśmy narażeni na większe ryzyko fałszywego wybicia.


Wiemy jak ocenić braekotu i pullback.

Do wejścia w pozycję potrzebujemy czysty silny sygnał odbicia w odpowiednim miejscu. ( inaczej formacja odwrócenia lub reversal ) Osobiście koncentruje się tylko na dwóch najbardziej slinych.

Na poniższych rysunkach przedstawię jak prawidłowo interpretować świece pinbar i formację engulfing w okolicach poziomów S/R oraz dokładne warianty odbić i ich poprawność. Ma to również takie samo zastosowanie do poziomów LT.

PINBAR~1.GIF

PINBAR~2.GIF

Pochwały przyznane za posta: 2 

Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu. Musisz się zalogować.

_________________
1) Masz wątpliwości - pytaj 
2) Masz uwagi lub chcesz się podzielić swoimi przemyśleniami, to podeprzyj je analizą i przykładami - aby miało to sens. 
3) Rozwijajmy temat i nie odchodźmy od niego za daleko, a będzie służyć Nam pomocną wiedzą.

Ostatnio edytowano Pn, 17-09-2012, 19:00 przez Fx-Kris, łącznie edytowano 2 razy 

MINDSET (ang. sposób myślenia)

MINDSET (ang. sposób myślenia). Przyczyną, dla której zostawiłem ten punkt trading planu na sam koniec oraz zamierzam poświęcić mu nieco więcej miejsca jest fakt, że bez odpowiedniego przygotowania psychicznego trader nie ma szans w starciu z rynkiem, choćby posiadał świetnie profitujący system oraz doskonale opanował zasady zarządzania kapitałem. Pisząc o szansach, mam oczywiście na myśli prawdopodobieństwo uzyskiwania odpowiednich stóp zwrotu w długim terminie (czyt. kilku lat z rzędu).

Najważniejszym aspektem, który odróżnia amatorów od profesjonalistów jest konsekwencja wynikająca z zaufania do stosowanych metod. Trader „z krwi i kości” wie, że niezależnie od stosowanej metody nie da sięzoptymalizować systemu w sposób, pozwalający mu na wykorzystanie każdej nadarzającej się okazji. Przeanalizujmy następującą sytuację: napisaliśmy kompleksowy trading plan, w którym wejście opieramy m.in. na wybiciu zgodnej z kierunkiem trendu formacji pin bara, po przebiciu istotnych wsparć i opór. Pierwsze dwa miesiące to dla nas etap nauki strategii, w których bardzo konsekwentnie trzymamy się zasad. Nasza stopa zwrotu oscyluje w granicach zera, jednak zdajemy sobie sprawę, że na tym etapie ucieka nam sporo zagrań z uwagi na jeszcze nieco „niewyrobione oko” w wyszukiwaniu set-up’ów. Kolejne trzy miesiące wyglądają już dużo lepiej, a po pół roku mamy już +80% kapitału więcej niż na początku. Nasze oczekiwania stale rosną, zaczynamy myśleć nad zwiększeniem kapitału, być może nawet kredytem pod inwestycje. Oczami wyobraźni widzimy już miliony, nowy dom i samochód, powoli zaczynamy oswajać się z myślą, że nieubłaganie nadchodzi czas, kiedy powiemy szefowi „adios” i skoncentrujemy się tylko i wyłącznie na tradingu. Wtedy ni stąd ni zowąd przychodzą dwa słabsze miesiące. Niby konsekwentnie stosowaliśmy dotychczasową strategię, a jednak mimo to bilans tych dwóch miesięcy wynosi marne -3%…

…Uznajemy, że tak nie może być! Postanawiamy zmodyfikować nieco strategię. Uważamy, że parę kosmetycznych zmian poprawi jej funkcjonalność, dlatego dodajemy jeszcze wejścia na „objęcie” i inside bara, oraz schodzimy na niższy interwał. Zwiększamy stosunek zysku do ryzyka oraz dla pewności dodajemy RSI(14). Na historii wszystko hula aż miło – myślimy, że teraz będzie już z górki. Przychodzą kolejne miesiące, a nasza krzywa kapitału wygląda coraz gorzej. Tracimy pewność siebie, zastanawiamy się co jest nie tak i po raz kolejny zmieniamy reguły. Chcemy wyłapać wszystkie zagrania, stąd wejść jest już tak dużo, że nie wiemy, na czym się koncentrować. W momencie podejmowania decyzji łapie nas paraliż, bo nie mamy już jasnego i zrozumiałego planu, nie wiemy czego szukać na wykresach. Po roku walki zdajemy sobie sprawę, że nasz depozyt wrócił do stanu początkowego, my złamaliśmy wszystkie podstawowe założenia strategii, a „gdybyśmy tylko” się ich trzymali i przetrwali ten dwumiesięczny zastój, dziś cieszylibyśmy się trzycyfrową stopą zwrotu.

Jaki z tego morał? Profesjonalny trader zdaje sobie sprawę, że nigdy nie napisze strategii, która pozwoli mu wykorzystać każde warunki na rynku oraz tylko wygrywać. Co więcej, profesjonalny trader godzi się na to, że czasem zdarzy się: a. gorsza seria zagrań, b. przegapi jakieś wejście lub c. będzie zmuszony przepuścić trade z uwagi na niespełnienie reguł. Wszystkie te przypadki nie są dla niego zaskoczeniem, nie wywołują u niego poczucia niedowartościowania, oraz co najważniejsze nie sprawiają, że porzuca lub modyfikuje swój plan.

Mimo kilkuletniego doświadczenia w spekulacji

ZASADY

Na początku musimy Cię zmartwić – mimo kilkuletniego doświadczenia w spekulacji na rynku Forex, ciągle nie udało nam się znaleźć Świętego Graala. Nie potrafimy robić kilkuset procentowych stóp zwrotu miesiąc w miesiąc, raz na jakiś czas zaliczamy stop lossy, a co najgorsze – ciągle czekamy na pierwszy milion w kieszeni. Jeżeli czujesz się rozczarowany takim obrotem spraw myślę, że najlepszym rozwiązaniem dla nas i dla Ciebie będzie jeżeli zamkniesz okienko przeglądarki z getforex.pl i już tu nie wrócisz…

Jeżeli jednak nie zdecydowałeś(aś) się na tak drastyczne rozwiązanie tzn., że wiesz już najważniejsze – na FX nie ma łatwych i szybkich pieniędzy oraz miejsca dla ludzi, którzy myślą, że wszystko już wiedzą. Jeśli więc nastawiasz się na poprawę techniki swojej gry, pracę nad psychologią tradera i zarządzaniem kapitałem to witamy na pokładzie. Poniżej prezentujemy kilka bardzo ważnych dla nas zasad, mamy nadzieję, że znajdziesz tam coś przydatnego dla siebie. Powodzenia!

• Zawsze stosuj zlecenia obronne Stop Loss. Ustawiaj je tak, żeby zgadzały się z Twoim maksymalnym dopuszczalnym ryzykiem na transakcję oraz aby miały uzasadnienie techniczne. Innym słowem – jeśli Cię wybije powinieneś mieć ostateczne potwierdzenie, że nie miałeś racji! Pamiętaj przy tym, że straty są częścią biznesu, traktuj je jako normalną kolej rzeczy, oczywiście do czasu, póki ich liczba nie stanie się alarmująca w kontekście skuteczności Twojego systemu.
• Trzymaj się trading planu, nie naciągaj wejść nawet, jeżeli kilka dni nie masz set-up’u. Cierpliwość jest gorzka, jednak jej owoce bywają bardzo słodkie.
• Nie przesiaduj codziennie godzinami przed wykresem. Rób przerwy, graj tylko gdy jesteś wypoczęty, spokojny i w stanie zanalizować sytuację z jak najmniejszą dozą emocji.
• Nie staraj się zawrócić rynku, graj z trendem – pamiętaj, że daje ci to statystyczną przewagę nad rynkiem!
• Nie analizuj zbyt dużej liczby par walutowych. Staraj się znaleźć kilka swoich ulubionych i obserwować ruch ceny na kilku różnych interwałach.
• Nie daj się zwieźć iluzji, że skomplikowanie systemu pozwoli Ci poprawić jakość Twojego tradingu. Nie ma magicznych poziomów ani wskaźników. Prosty system pozwoli Ci wyeliminować subiektywizm w ocenie set-up’ów i da Ci psychiczny komfort w sytuacjach gdy trzeba będzie szybko podjąć ryzyko. W kilku słowach – keep it stupid simple! To działa.
• Pozwól zyskom rosnąć i w miarę racjonalnie tnij straty. Jeżeli jesteś już kilkadziesiąt pipsów na plus przestaw stopa na wejście. Nie pozwól, aby duże zyski przeradzały się straty – może mieć to niekorzystny wpływ na Twoją psychikę.
• Pamiętaj, że w biznesie tym nie chodzi o to żeby mieć rację, a żeby regularnie zarabiać pieniądze. Zastanów się ile pieniędzy miałbyś z 10 tysięcy gdybyś przez 6 lat robił miesiąc w miesiąc stopę +5%.
• Graj to co widzisz, a nie to co chciałbyś widzieć. Jeżeli masz wątpliwości to nie powinieneś – natychmiast odejdź od monitora.

Efekt nowicjusza.

2

Podnosząc temat podświadomego komplikowania rzeczy z pozoru prostych, warto odnieść się do stereotypu zakorzenionego w naszej kulturze, który znacząco utrudnia nam percepcję oraz skuteczne inwestowanie na rynkach finansowych. Osoby zajmujące się opisywaniem psychologicznego aspektu tradingu zawracają uwagę na „efekt nowicjusza”, polegający na osiąganiu świetnych wyników przez początkujących spekulantów. Okazuje się, że często wraz z rozpoczęciem procesu uczenia się przez amatora, spada jego inwestycyjny performance, a co za tym idzie przez pewien okres pikuje również jego krzywa kapitału. Przyczyną tego zjawiska jest paradoksalnie wyższy poziom świadomości tradera, który odkrywając kolejne meandry międzynarodowych rynków wpada w pułapkę przesadnej komplikacji swojej strategii. Im więcej nowopoznanych czynników próbuje on włączyć do swojego procesu decyzyjnego, tym trudniej podjąć mu decyzję.

Wyobraźmy sobie następującą sytuację – inwestor otwiera rano platformę transakcyjną. Sprawdza zamknięcia rynków akcyjnych w Azji, bieżące notowania kontraktów terminowych na ich europejskie odpowiedniki, kalendarz makroekonomiczny na bieżący dzień oraz publikacje z nocy, bada jak zachowują się korelacje, jak wygląda rynek od strony technicznej – rozrysowując fale i zniesienia, sprawdza jak wyceniane są opcje… Słowem – doznaje paraliżu informacyjnego. Każda z tych danych wpływa w odmienny sposób na percepcję tradera, często generując przy okazji sprzeczne ze sobą sygnały. Mimo, że pozornie posiada szerszy niż na początku warsztat, to z uwagi na zalewający go potok informacji nie jest w stanie podjąć decyzji. Nawet wiedząc, że lepsze wyniki odnosił koncentrując się tylko na kilku podstawowych przesłankach inwestycyjnych, to z uwagi na „nobliwy charakter” nowopoznanych technik i pułapkę pt. „im bardziej skomplikowane – tym lepsze”, ciężko mu z nich zrezygnować. Sprowadzając rzeczy do zupełnego trywiału – jego podświadomość nie pozwala mu na uczciwe przyznanie przed samym sobą, że wyrafinowanie stosowanych filtrów (których zrozumienie kosztowało przecież go tyle zachodu!), jest odwrotnie skorelowane ze skutecznością inwestycji.

Oczywiście, morałem wyciągniętym z tego wpisu nie powinno być przesłanie, aby się nie edukować, a zasada, aby stricte do procesu decyzyjnego włączać tylko najistotniejsze dane. Waga owych danych powinna być jednak oceniania nie przez pryzmat ich zawiłości, a rzeczywistą przydatność.

Świece japońskie

Świece japońskie

http://forum.klubforex.edu.pl

Warunki licencji

Niniejsza publikacja może być bez ograniczeń kopiowana oraz rozpowszech- niana elektronicznie, tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez Wydawcę, pod warunkiem podania jej autora i źródła: Maurycy Szydoniecki, http://forum. klubforex.edu.pl, przy zachowaniu natępujących zasad:

•  publikacja   stanowi   nienaruszalną całość;   dokonywanie   w    niej   zmian, rozpowszechnianie wyrwanych z kontekstu fragmentów, pomijanie części zawartości itp. stanowi naruszenie praw autorskich;

•  dozwolone jest przytaczanie fragmentów tej publikacji we własnych opraco- waniach, pod warunkiem podania jej autora i źródła;

•  publikacja jest bezpłatna, zabrania się jej odsprzedaży lub czerpania z niej zysków w jakikolwiek sposób.

Od autora

Jak większość osób zajmujących się foreksem, zaczynałem od radosnej twór- czości. Odkryłem forex i po kilkunastu dniach zabawy na koncie demo stwier- dziłem, że nie ma łatwiejszego zarobku; otworzyłem realny rachunek, wpłaciłem pieniądze i rozpocząłem strzelankę. Skończyło się oczywiście wyzerowaniem konta. Wtedy przyszła refleksja, że może nie jest to takie proste, jak bym sobie wyobrażał. Zacząłem więc się uczyć. Przeczytałem kilkanaście książek doty- czących foreksu i psychologii inwestowania, niektóre po kilka razy, przejrzałem setki stron internetowych,  próbowałem znaleźć osoby, które regularnie zara- biają na tym rynku i wydusić od nich potrzebną mi wiedzę.

Jednak nic  nie  zastąpi  własnego  doświadczenia;  tysiące  godzin  spędzo- nych na analizowaniu  wykresów, zapisów przeprowadzonych transakcji, nie tylko swoich (tu przydają się fora internetowe, na  których  publikowane są dzienniki traderów) oraz analizowanie ruchu ceny w odniesieniu do danych

4

fundamentalnych, pozwoliło mi na stwierdzenie, że chyba zacząłem rozumieć ten rynek. „Chyba” – ponieważ najmądrzejszym stwierdzeniem człowieka jest

„wiem, że nic nie wiem”; zatem każdy „szczyt” wiedzy może okazać się niewiel- kim wzniesieniem...

Chciałbym wszystkich przestrzec, że forex nie jest łatwym zarobkiem. Szczerze mówiąc, wszyscy to  powtarzają, ale nikt z początkujących w to nie wierzy. Nawet brokerzy, którym zależy na pozyskaniu  nowych klientów, ostrzegają przed ryzykiem i to nie tylko dlatego, że mają taki obowiązek. Nie będę więc powielał tych ogólnie dostępnych ostrzeżeń, napiszę tylko, że jeśli ktoś uważa, że po przeczytaniu tej  broszurki, albo nawet kilku mądrych książek zacznie regularnie zarabiać na foreksie, to jest po prostu głupcem i szkoda dla niego mojego czasu.

5

Forex to emocje: euforia, marazm i panika. I to są jedyne elementy, które mają wpływ  na cenę każdego  instrumentu.  Wszystko inne, łącznie z wykresem cenowym, jest graficzną interpretacją zachowań tłumu,  wizualizacją emocji. Jednak droga do zrozumienia tej – zdawałoby się prostej – prawdy jest tak daleka, że zanim się ją przejdzie, trzeba podpierać się protezami, czyli różnymi metodami analizowania wykresu oraz stworzyć własny system gry.

Jedną z takich „protez” jest wykres świecowy, połączony z poziomami wspar- cia i oporu (S/R) oraz  liniami trendu (LT). I to właśnie chciałbym  Wam w tej broszurce przybliżyć. Wszelkie wskaźniki są pochodną ceny, więc jako wtór- ne, albo nawet trzeciego sortu, dają opóźnione sygnały i ich wykorzystywanie w tradingu przeważnie nie daje zadowalających efektów, zatem nie będę tu o nich wspominał.

6

Powtórzę: do skutecznej spekulacji na rynkach finansowych wystarczająca jest psychologia i na tym opiera się strategia wielkiego kapitału; są tworzone spe- cjalne działy, które zajmują się symulacją rynku, podają możliwy rozwój wyda- rzeń oraz reakcję na nie. Na tej podstawie traderzy zajmują określone pozycje. Nikt nie bawi się w rysowanie kresek na wykresie czy we wróżenie ze świec. A jednak, często analiza techniczna się sprawdza. Dlaczego? Może dlatego, że prawdziwy kapitał już dawno wyniósł się z rynku dostępnego dla amatorów; forex, to obecnie (koniec 2012 roku) drobnica, która uwierzyła w analizę tech- niczną, więc  rysowanie kresek na wykresie stało się samosprawdzającą się przepowiednią.

Maurycy Szydoniecki

7

Wstęp

Świece japońskie. Ich początki sięgają XVII wieku. Genialny wynalazek, który często trudno zrozumieć tym, którzy żyją w kulturze „zachodniej”, uważanej przez Wschód za barbarzyńską. Stąd nabijanie się z poetyckich często nazw formacji

i upraszczanie czy uogólnianie, które w zasadzie neguje sens ich stosowania.

Analizy rynku metodą świec japońskich nie można traktować jako czysto tech- nicznej, w oderwaniu od  psychologii. Wręcz przeciwnie – świece są dosko- nałym odzwierciedleniem emocji rządzących rynkiem, ich wizualizacją. Należy przy tym pamiętać, że istnieje różnica między ceną a wartością danego instru- mentu, czasem dość znaczna, a dobry spekulant – według książki Fontanna złota – trzech małp nauka o pieniądzach, napisanej w XVIII wieku przez Hom-

mę, japońskiego spekulanta ryżem – powinien kierować się zasadą trzech małp:

•  nie widzieć – czyli nie dać się porwać owczemu pędowi; w każdej chwili trwa

walka Yin i Yang, we wzroście jest spadek i odwrotnie, dlatego też japońskie

9

techniki kładą  większy  nacisk na formacje odwrócenia trendu niż jego kontynuacji;

•  nie słyszeć – nie dawać wiary plotkom;                 pozycję   można  zaj- mować nie na podstawie tego, co się usłyszy, ale na podstawie reakcji rynku na tę wiadomość. Trzeba też pamiętać, że niektóre

„informacje” są przekazywane na rynek w celu wprowadzenia w błąd innych uczestników;

•  nie mówić – zachować dla siebie wiedzę o tym, co chce się zrobić na rynku; nie dlatego, że ktoś „podkupi” pomysł i zmarnuje nam dobrą okazję, ale dla- tego, że ten ktoś może zasiać w tobie wątpliwości i zmienić podjętą przez

ciebie decyzję na niekorzystną.

10

Budowa świecy

Rzecz podstawowa,  a często bagatelizowana. Uważam, że zrozumienie, jak powstaje świeca i co znaczą jej elementy, pozwala na prawidłową interpreta- cję tego, co mówi wykres. Warto czasem posiedzieć przed wykresem jedno- czy pięciominutowym  i poprzyglądać  się, jak chodzi cena, kiedy formują się poszczególne elementy świecy czy też jak z kilku świec z niższego interwału powstaje świeca na wyższym przedziale czasowym.

Pojedyncza świeca japońska przekazuje cztery podstawowe informacje:

•  cenę otwarcia, cenę zamknięcia, cenę maksymalną i cenę minimalną.

Piątą informacją, ułatwiającą szybką ocenę wcześniej wymienionych danych, jest kolor świecy. Szóstą, nie przenoszoną bezpośrednio przez świecę, ale bar-

dzo istotną, jest interwał, w którym dana świeca się budowała.

12

Umiejscowienie cen w świecach japońskich

Są jednak ważne informacje, których świe- ce nie przenoszą, np. ruchy ceny w trakcie danego interwału. Patrząc na pojedynczą świecę nie wiemy przez jaki czas cena po- zostawała na danym poziomie, jak szybko następowały zmiany, czy ruch w górę był równie szybki jak w dół, na jakim poziomie wchodzili kupujący a na jakim  sprzedają- cy itp. Owszem, część informacji możemy uzyskać badając świece na niższym inter- wale, ale należy pamiętać, że dane przeka- zywane przez świece, to tylko niewielki za- sób informacji, potrzebnych do osiągnięcia

sukcesu w grze.                                               Świeca godzinowa składa się z 12 świec 5-minutowych

14

Świeca składa się z dwóch elementów: ciała i cieni (knotów). Ciało, to to, co jest grube (odległość między ceną otwarcia a ceną zamknięcia); cień – to cien- kie (cena maksymalna i minimalna w danym okresie czasu). Nie każda świeca musi mieć cień i nie każda musi mieć ciało. Są świece, które nie mają żadnego cienia (marubozu), są takie, które składają się wyłącznie z cienia i poziomej, wąskiej kreski (doji). Są też takie, które mają krótkie, krępe ciało i podobnej długości cienie – to szpulki.

Kolor świecy może być w zasadzie dowolny, jednak przyjęło się świece wzro- stowe rysować białe (puste)  lub zielone, natomiast spadkowe – czarne lub czerwone. Oczywiście nikt nie robi tego ręcznie; ta funkcja jest wbudowana w każdą platformę. Dzięki temu, już na pierwszy rzut oka możemy stwierdzić, czy cena wzrasta czy spada.

15

Elementy świec japońskich

Zatem nawet pojedyncza świeca, poprzez swój kolor i wygląd: wielkość ciała oraz proporcje między ciałem a długością cieni, przekazuje nam całkiem sporo infor- macji. Ciało mówi nam o sile rynku, kolor – o jego kierunku; jest to dobra wizuali- zacja pozycji byków i niedźwiedzi. Jednak decyzji co do otwarcia czy zamknięcia transakcji nie powinno się podejmować na podstawie wyglądu jednej świecy.

Każda platforma ma wbudowane tzw. interwały czasowe (po angielsku Time

Frame) w ramach których tworzą się świece. Na platformie Meta Trader 4 są to:

•  minutowe: M1, M5, M15, M30;

•  godzinowe: H1, H4;

•  dzienny: D1;

•  tygodniowy: W1;

•  miesięczny: MN.

17

Niektóre platformy mają wbudowane inne przedziały czasowe, np. S10 (10 sekund, jForex) lub umożliwiają tworzenie całkiem nietypowych, np. 48 minut (jForex, Dukascopy). Interwał H1 oznacza, że każda świeca na nim przedsta- wiona budowała się przez jedną godzinę – od pełnej godziny, np. 01:00:00 do jej zakończenia, np. 01:59:59,99; interwał D1 (dzienny) – od godziny 00:00:00 do 23:59:59,99 danego dnia  lub  od rozpoczęcia do zakończenia sesji, jeśli rynek nie jest ciągły. Świeca taka przekazuje nam informację, jaką ceną roz- począł się dany okres czasu, jaką zakończył oraz jaka była w tym czasie cena

minimalna i maksymalna.

18

Platforma jForex oferuje duży wybór interwałów

Czy świece i ich formacje, tworzone na wyższych interwałach, mają większe prawdopodobieństwo „zadziałania” niż te z niższych? Na jakim interwale lepiej podjać decyzję o otwarciu lub zamknięciu transakcji?

Trudno mi powiedzieć. Nie znam wiarygodnych badań, nie robiłem własnych. Z jednej strony, świece na  każdym interwale wizualizują jednakowe emocje; z drugie – te emocje z niższych interwałów nie są tak stabilne, jak z wyższych. W ogóle, niskie interwały są mniej wiarygodne, niż wyższe. Czy młot, budowa- ny w ciągu jednej minuty jest tak samo dobrym sygnałem, jak młot budowany w ciągu jednej godziny czy też w trakcie całej sesji?

Jedno jest pewne: jeśli formacja już zadziała, to im mniejszy interwał, na którym wystąpiła, tym krótszy „przepowiadany” przez nią ruch ceny. Dlaczego?

20

Przede wszystkim należy pamiętać, że forex to nie totolotek,  gdzie właściwy ciąg liczb gwarantuje wygraną; wykres, to tylko wizualizacja emocji uczestni- ków rynku, nie klucz do fortuny. Każda formacja świecowa tak naprawdę nic nie gwarantuje, zwiększa tylko prawdopodobieństwo.  Po prostu, wiele osób, przez lata zaobserwowało, że po danym układzie świec, rynek w większości przypadków zachowuje się w określony sposób. Formacja objęcia hossy nie gwarantuje, że cena zacznie iść w górę; mówi tylko, że najczęściej, po zaist- nieniu takiego układu świec, w określonym miejscu, następowało odwrócenie kierunku, w którym szła cena.

A cena zachowuje się jak zając w polu – skacze z bruzdy w bruzdę, zdawałoby się w przypadkowych kierunkach, idzie w górę o trzy pipsy, żeby zaraz cofnąć się o pięć i za chwilę znów wzrosnąć, np. o osiem. Każda świeca, obrazująca pełną sesję, składa się z kilku czy kilkunastu świec godzinnych, z których każda

21

składa się z 60 świec minutowych. Które emocje są „ważniej- sze”; te chwilowe, zmienne co kilkadziesiąt sekund, czy te budowane godzinami? Częste, chwilowe  wahania ceny na interwałach M1 czy M5 określane są przez wielu jako szum – przypadkowe wartości, które nie mają większego znaczenia

dla rynku.

Przedstawiona obok świeca jest silną świecą wzrostową na interwale dziennym. Składają się na nią 24 świece o interwale godzinowym – jak widać i wzrostowe, i spadkowe. Czy spe- kulanta, grającego w dłuższym terminie, będzie interesować chwilowy spadek ceny, dochodzący do ponad 30 pipsów? Nie

sądzę; dla niego to raczej nieistotny szum. Ważne jest, że silna świeca wizuali-

zuje zbiorcze emocje rynku; chwilowa utrata wiary nie ma istotnego znaczenia.

22

Na rysunku, świece z interwału H1 przedstawione są jako du- że, w kolorze brzoskwiniowym i zielonym. Każda z tych świec składa się z 12 świec budujących się w czasie 5 minut. Ruchy ceny w górę i w dół znoszą się wzajemnie – świeca z wyższego interwału jest wypadkową tych zmian.

Nie należy analizować wyglądu świecy czy formacji świecowej w oderwaniu od miejsca, w którym się znajduje. Jeśli na wykresie wyznaczymy obszary wspar- cia i oporu, to formacje świecowe pojawiające się w takich miejscach, będą charakteryzować się większym prawdopodobieństwem  zadziałania. To samo, choć w trochę mniejszym stopniu, dotyczy linii trendu. Najsilniejszym obsza- rem będą miejsca, gdzie linie trendu zbiegają się z poziomami wsparcia i oporu, ale szersze opisanie tych zagadnień nie jest już tematem tego opracowania.

Na wykresie przedstawionym na następnej stronie można zauważyć, że świe- ce przypominające młot, pojawiające się w wyznaczonym wcześniej obszarze wsparcia, mają większe znaczenie, niż analogiczne  świece pojawiające się w innych miejscach wykresu.

24

Złoto, wykres H1

Świece powinny trzymać poziomy, tzn. że cena otwarcia nowej świecy powin- na być taka sama, jak cena zamknięcia poprzedniej. Może się zdarzyć, że tak nie będzie – np. w przypadku gwałtownych ruchów w silnym trendzie lub na rynku nieciągłym, gdy między zamknięciem sesji a otwarciem nowej pojawiają się informacje, mające istotny wpływ na cenę instrumentu. Na foreksie wystę- puje czasem tzw. luka weekendowa. Jeśli jednak ceny zamknięcia i otwarcia nie pokrywają się chronicznie, znaczy to, że broker  ma  zły tzw. data feed – w tym przypadku lepiej zmienić brokera.

Na wykresie, zamieszczonym na następnej stronie, widać zrzut ekranu platfor- my jForex brokera Dukascopy Europe. Łatwo zauważyć, że w wielu miejscach, cena otwarcia nowej świecy nie pokrywa się z ceną zamknięcia poprzedniej. Nie są to zdarzenia jednostkowe, ale wielokrotnie powtarzające się. Do takiego wykresu raczej nie można mieć zaufania i znaleźć lepszego dostawcę danych.

26

Dukascopy Europe – błędy wykresu

Czy decyzje dotyczące otwarcia lub zamknięcia pozycji, podejmowane na pod- stawie informacji przekazywanych przez świece japońskie i formacje świecowe, wykazują się rzeczywiście wysoką skutecznością?

Moim zdaniem należy wziąć pod uwagę dwa aspekty: rynek sesyjny i rynek ciągły.

Świece japońskie nie zostały wymyślone nagle, ewoluowały z prostych wy- kresów. Handel istniał zawsze, od zarania ludzkości, przybierając w pewnym okresie zorganizowaną formę – targu czy giełdy towarowej. Podobnie, jak na współczesnych giełdach, np. na targu, „sesje”  trwają przez określony czas – rozpoczynają się i kończą o określonej godzinie. W trakcie sesji zmienia się też cena towaru. Najważniejsze są ceny, po których sprzedawano tuż po otwarciu targu i tuż przed jego zamknięciem. Te dwie wartości nanoszono na wykres.

28

Jednak, w trakcie „sesji” ceny mogą być wyższe lub niższe od ceny otwar- cia czy też zamknięcia. Konieczność uwidocznienia na wykresie tych czterech wartości doprowadziła do powstania wykresów słupkowych oraz świecowych.

Sam fakt otwarcia i zamknięcia rynku ma wpływ na cenę. Zwykła rzodkiewka, świeżo przywieziona, ma o 4 rano inną cenę niż zmęczona w południe. Sprze- dawca koszy wiklinowych, gdy zostaną mu ostatnie trzy  sztuki, a ustawiła się kolejka chętnych, podniesie cenę. Albo ją opuści, gdy ma cały wóz koszy, a chętnych do kupna brak. Zatem świeca dzienna, a właściwie sesyjna, dobrze odzwierciedla sentyment rynku i może być podstawą do planowania następ- nego dnia.

Podobnie dzieje się na współczesnym rynku akcji. Jednak forex jest rynkiem ciągłym – udostępnionym najczęściej od godziny 23:00 w niedzielę do 22:00

29

w piątek. W tym czasie można wyodrębnić kilka sesji giełdowych: azjatycką, europejską czy amerykańską.

Czy zatem należałoby stworzyć własne świece, o interwałach zgodnych z cza- sem trwania każdej z  powyższych sesji? Pytanie to pozostawiam do samo- dzielnego przemyślenia.

Dodatkowym utrudnieniem jest strefa czasowa, obowiązująca w danym kraju. Nie ma ona wpływu na  wygląd świec do interwału H1 włącznie, natomiast świece H4 będą różnie wyglądać u różnych brokerów – godzina parzysta we- dług czasu GMT będzie nieparzystą według GMT+1. Tak samo świece dzienne czy tygodniowe – tu znaczenie ma również godzina otwarcia i zamknięcia rynku u danego brokera.

30

Wykres H4 Admiral Markets

Wykres H4 BZWBK

Wykres H4 IBFX

Wykres H4 XTB

Zamieściłem 4 wykresy świecowe o interwale H4, zarejestrowane w odstępie kilku chwil, od czterech różnych brokerów. Warto zwrócić uwagę, jak wyraźnie różnią się niektóre świece; szczególnie dobrze jest to widoczne na kilku ostat- nich. Przy świecach na niższych interwałach nie widziałem takich różnic.

W tej sytuacji, świece, moim zdaniem, nie mają aż takiego znaczenia, jak kie- dyś. Czy naprawdę jest tak  ważne, jaka była np. cena otwarcia o godzinie

11:00? Jednak należy pamiętać, że jeśli „wszyscy” zwracają uwagę na świece, to jest to samospełniająca się przepowiednia; jeśli większość graczy oczekuje zamknięcia świecy H1 czy H4 i na jej podstawie podejmuje decyzję wejścia lub wyjścia, to ma to wpływ na wygląd następnej świecy, czyli na zachowanie się

ceny.

35

AUD/JPY, M5.

Czy na podstawie tego wykresu podjąłbyś decyzję otwarcia pozycji krótkiej? W którym miejscu? A decyzję o zamknięciu?

AUD/JPY, H4, objęcie bessy.

Czy na podstawie tego wykresu podjąłbyś decyzję otwarcia pozycji krótkiej? W którym miejscu? A decyzję o zamknięciu?

Całkowity zakres ruchu spadkowego wyniósł 366 pipsów.

Rodzaje świec

Marubozu

Jeśli świeca ma długie ciało i praktycznie brak cieni (lub są one bardzo krótkie), a cena zamknięcia jest znacznie powyżej ceny otwarcia, to pokazuje zdecy- dowanie rynku, silną chęć wzrostu. Taka świeca na- zywa się marubozu – cena otwarcia i cena zamknię- cia są równe lub prawie równe cenie maksymalnej

i minimalnej. Japończycy  twierdzą, że taka świeca ma znaczenie, jeśli jej korpus jest co najmniej trzy razy dłuższy od świecy ją poprzedzającej.

Świece marubozu wzrostowe

39

Jeśli taka świeca występuje na niskim poziomie cenowym, to może być sygnałem do zmiany kie- runku ruchu ceny. Po marubozu może  nastąpić korekta, ponieważ gwałtowny ruch ceny w górę mógł spowodować wykupienie rynku.

Analogicznie jest w przypadku świec spadkowych. Steve Nison twierdzi również, że marubozu mogą

stawać się obszarami wsparcia.  Zaobserwował,

że cena w korekcie często dochodzi do linii po- prowadzonej w połowie marubozu bądź na wyso- kości jej dolnego końca.

Świece marubozu spadkowe

40

Świeca marubozu i odwrócenie trendu

41

U nas funkcjonuje pojęcie momentum – jest to świeca, której korpus jest co najmniej dwa razy dłuższy  niż  korpus świecy poprzedniej. Wraz ze świecą poprzedzającą używa się jej do wyznaczenia Zero Line – linii poprowadzonej w pierwszej połowie marubozu i opartej najczęściej o knot świecy poprzedniej.

Świeca marubozu i wyznaczona Zero Line, która zadziałała jako opór

42

Szpulki

Te rodzaje świec podzieliłbym na dwie grupy: z krót- kim cieniem i z długim cieniem. Krótkie cienie, przy niewielkim korpusie, obrazują brak zainteresowania rynku; długie cienie, przy krótkim korpusie, wska- zują na przepychankę; walkę kupujących ze sprze- dającymi i  równoważenie  się popytu  i sprzedaży. Cena próbuje, ale nie ma siły ruszyć jednoznacznie w górę czy w dół.

Szpulki, mające niewielkie ciało i długie oba cienie, nazywane są  świecami wysokiej fali. Widać brak zdecydowanego zrównoważenia  popytu i podaży;

43

Rysunek przedstawia w jaki sposób powstają szpulki

występują wahania ceny, jednak w ograniczonym zakresie. Jeśli pojawiają się w trwającym już trendzie, sugerują, że rynek traci orientację, dotychczasowy trend może się nie utrzymać.

Jeśli szpulki pojawiają się w okolicach nowego maksimum czy minimum, może to oznaczać, że wyczerpuje się energia ruchu i może nastąpić korekta.

Szpulki, w połączeniu z danymi o wolumenie, mogą informować o fazie aku- mulacji lub dystrybucji. Jeśli na niskim poziomie cenowym pojawią się szpulki

i jednocześnie gwałtownie wzrośnie wolumen, świadczy to o dużym popycie przy jednocześnie dużej podaży. Spekulanci „ładują broń” przed oczekiwanym wzrostem kursu. Jeśli kapitał kupujących jest  odpowiednio  duży, to zabrak- nie ofert sprzedaży i cena ruszy w górę. Analogicznie, jeśli na wysokim pozio-

mie cenowym, przy małej zmienności cen pojawi się duży wolumen, będzie

45

to świadczyło o silnej wyprzedaży, wchłanianej całkowicie przez kupujących. Ponieważ jednak najczęściej wyprzedaje się duży kapitał, a kupują drobni gra- cze, można wkrótce spodziewać się spadku ceny danego instrumentu.

Niestety, wiarygodne dane dotyczące wolumenu na rynku forex nie są możliwe do uzyskania. To, co w popularnej platformie Meta Trader 4 nazywa się wo- lumenem, jest po prostu ilością ticków u danego brokera. Niektórzy brokerzy udostępniają „tablicę zleceń”, jednak jest to tylko niewielki wycinek, nie od- zwierciedlający faktycznego stanu rynku.

Doji

Jest to specyficzna świeca, której cena zamknięcia jest równa lub prawie równa cenie otwarcia. Najczęściej posiada cienie, jednak zdarzają się świeczki

46

Doji

Nagrobek doji

Doji wysokiej fali

47

składające się wyłącznie z poziomej kreski. Doji ma znaczenie tylko wtedy, gdy pojawia się w trendzie. W przypadku konsolidacji świadczy jedynie o braku za- interesowania rynkiem. Jak ją rozpoznać? Świecę, podejrzewaną o bycie doji, najlepiej porównać z poprzednimi; jeśli są to szpulki, nie należy przypisywać jej konsekwencji, które są przynależne doji.

Doji i szpulki w konsolidacji

48

Jeśli doji  pojawia  się  na  początku  trendu, może  świadczyć  o  chwilowym   zawahaniu; część kupujących wyskoczyła przed orkiestrę

i teraz czeka na pozostałych. W tej sytuacji prawdopodobieństwo  odwrócenia trendu jest mniejsze, niż gdy doji pojawi się w późniejszej fazie impulsu.

Doji na początku trendu

49

Jeśli doji pojawia się w w trwającym już ja- kiś czas trendzie, szczególnie bezpośred- nio po marubozu, świadczy o tym, że siły, które spowodowały powstanie  marubozu nie mają dostatecznej determinacji, zatem utrzymanie tego ruchu może być proble- matyczne. Wtedy też, często, wierzchołek doji staje się poziomem oporu czy wspar- cia. Jeśli zostanie przebity, można się spo- dziewać kontynuacji trendu.

Doji jako poziom oporu

50

Specyficzną odmianą jest nagrobek doji: świeca, której cena otwarcia, za- mknięcia i minimalna są równe, a cena maksymalna wyższa. Doji, które mają oba cienie długie, nazywane są doji wysokiej fali.

Nagrobek doji. Identyczne ceny otwarcia, zamknięcia i minimalna.

10Y U.S. Goverment bond based CFD.

Interwał: H1.

Jeżeli po  doji  trend  będzie  kontynuowany, oznacza         to,     że     rynek                 nabrał   nowych            sił, a sygnał został zanegowany.

Jak już wspominałem,  nie należy podejmo- wać decyzji na  podstawie jednej świecy. To dotyczy zwłaszcza doji.  Japończycy  uważa- ją, że doji wizualizuje „skrzyżowanie dróg by- ków i niedźwiedzi”, zatem należy ją traktować jako  ostrzeżenie przed możliwością zwrotu; miejsce, w którym należy poświęcić wykreso- wi większą uwagę, a nie jako sygnał wejścia w rynek.

52

Doji – kontynuacja trendu

Podkreślam to, ponieważ często widzę graczy, którzy otwierają pozycję na podstawie faktu, że cena utworzyła „pinbar”, jednocześnie nie bardzo potrafiąc precyzyjnie zdefiniować, jak ten „pinbar”  powinien dokładnie wyglądać. Prze- ważnie za taki sygnał uważana jest świeca przypominająca młot lub spadającą gwiazdę. Wchodzenie w transakcję na tej podstawie najczęściej nie kończy się dobrze. Uważam, że należy poczekać, aż rynek wyraźniej zajmie stanowisko: ustabilizują się emocje, czego wizualizacją będzie potwierdzenie „pinbara” lub

utworzenie się wyraźnej formacji świecowej.

53

Ciało świecy

a jej cień

Większość osób zwraca uwagę przede wszystkim na ciało świecy i przypisuje mniejsze znaczenie jej cieniowi. Jednak to właśnie cień bardzo często przynosi istotniejsze informacje.

Długi cień, górny przy świecy wzrostowej, dolny przy spadkowej, oznacza, że dany poziom cenowy nie jest akceptowany. Cena ma chęć iść w danym kie- runku, ale szybko zostaje odepchnięta. Mówiąc inaczej – jest to poziom bardzo atrakcyjny dla kupujących bądź sprzedających; mogą też być tam ustawione zlecenia oczekujące lub zlecenia zamknięcia transakcji – Stop Loss lub Take Profit. Może się jednak zdarzyć, że wyjątkowo silny trend przebije „chroniony” poziom i wtedy następuje lawina: zlecenia, otwarte na podstawie  przewidy- wania odwrócenia trendu, są zamykane przez Stop Loss, a otwierane nowe, przeciwstawne, zgodne z dotychczasowym trendem.

55

USD/PLN H1.

Długi cień wskazuje, że ten poziom cenowy nie został zaakceptowany. Jednak byki znów zaatakowały i to z taką siłą, że po kilkukrotnych próbach poziom został przebity.

USD/CZK H1

Długi cień dolny wskazuje na silne odrzucenie poziomu ce- nowego. Niższa cena okazała się na tyle atrakcyjna, że cała podaż została natychmiast wchłonięta przez kupujących. Popyt  był  tak  duży,  że  spowodował   wzrost  ceny.

Świece, mające długie cienie, są istotnymi składnikami niektórych formacji świecowych, o których będzie mowa w następnej części. Będą to m.in.: młot, wisielec, spadająca gwiazda, zasłona ciemnej chmury,  formacja przenikania, objęcie hossy i bessy, formacja ostatniego objęcia, harami, gwiazda wieczorna, gwiazda poranna.

Zadano mi pytanie: dlaczego, w zdecydowanej większości przypadków, Higher High (wyższe szczyty) oraz Lower Low (niższe dołki) tworzą knoty świec? Wiąże się to z „wyskakiwaniem przed orkiestrę”, o którym pisałem w przypadku doji. HH i LL są z natury awangardą, pierwszym gwałtowniejszym ruchem, testem wyższego lub niższego poziomu, zatem często cena się cofa. Ruch w górę znosi się z ruchem w dół i w ten sposób powstaje cień świecy.

58

Donate

Na napisanie tego poradnika poświęciłem wiele energii i czasu, który mógłbym spożytkować na zarabianie na foreksie. Każdy człowiek coś w życiu otrzymuje za darmo i dobrze jest, jeśli stara się coś za darmo dać od siebie. Ja uzyskałem pomoc od wielu, często nieznanych mi osób, więc teraz chcę coś dać od sie- bie innym, nieznanym osobom. Mam nadzieję, że ta broszurka pomoże Wam zrozumieć rynek i spekulować z sukcesem.

Jeśli jednak uważasz, drogi Czytelniku, że moja praca powinna zostać docenio- na w formie – że tak powiem – bardziej przyziemnej, napisz do mnie na maila maurycy.szydoniecki@gmail.com, a podam Ci numer mojego rachunku banko- wego, na który będziesz mógł wpłacić dowolną, określoną przez siebie kwotę.

Maurycy Szydoniecki

Bibliografia

•  Steve Nison – Świece i inne japońskie techniki analizowania wykresów;

•  Van K. Tharp – Giełda, wolność i pieniądze. Poradnik spekulanta;

•  Curtis M. Faith – Droga żółwia;

•  John J. Murphy – Analiza techniczna rynków finansowych;

•  Zenon Komar – Sztuka spekulacji.

W przygotowaniu II część poradnika:

Formacje świecowe i ich wykorzystanie jako sygnałów otwarcia pozycji

http://forum.klubforex.edu.pl